پهنه‌بندی اقلیمی استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از تحلیل عاملی- خوشه ای

نویسندگان

  • حسن صالحی دانشجوی دکتری هواشناسی کشاورزی، گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، و کارشناس مرکز تحقیقات هواشناسی کاربردی کهگیلویه و بویراحمد
  • ذوالفقار رضاپور دانشجوی دکتری آب و هواشناسی دانشگاه اصفهان و رئیس گروه تحقیقات مرکز تحقیقات هواشناسی کاربردی کهگیلویه و بویراحمد
  • کیوان نامجو دانش‌آموخته کارشناسی ارشد آب و هواشناسی، دانشگاه آزاد واحد نجف آباد
چکیده مقاله:

    جهت توسعه و پیشرفت هر منطقه، قبل از هر اقدامی باید از اوضاع اقلیمی آن ناحیه، آگاهی و اطلاعات کافی وجود داشته باشد. به طور کلی اقلیم یک منطقه، متوسط وضعیت هوا در آن منطقه است و دسترسی به متوسط وضعیت هوا در یک مکان خاص، نیازمند یک سری آمار و اطلاعات درازمدت هواشناسی است. عوامل جوی و اقلیمی نظیر دما، بارندگی، رطوبت و ... به طور مستقیم در فعالیت‌های انسان تأثیر می‌گذارد. به همین دلیل لازم است تا در برنامه‌ریزی‌های مختلف، نقش پارامترهای جوی به عنوان عاملی موثر در روند اجرایی برنامه‌ها مورد بررسی قرار گیرد.  هدف از این پژوهش، شناسایی مهمترین عناصر اقلیمی تأثیر گذار بر کلیت اقلیم استان کهگیلویه و بویراحمد و تفکیک مکانی ریز پهنه های اقلیمی این استان با بهره‌گیری از روش های آماری چند متغیره و تحلیلهای عاملی و خوشه ای بوده است. در این تحقیق، میانگین سالانه 48 عنصر اقلیمی برای ایستگاه‌های داخل استان کهگیلویه و بویراحمد (یاسوج، دوگنبدان، دهدشت، سی سخت، لیکک، امامزاده جعفر) و همچنین بعضی ایستگاه‌های اطراف منطقه، داده‌های نقطه ای را فراهم آوردند. این ماتریس 48*14 طی یک فرایند میانیابی به ماتریس 48*627 روی سراسر استان تبدیل شد. ماتریس اخیر داده‌های پهنه ای را بدست آورده که از آن به عنوان ورودی یک تحلیل استفاده شد. تحلیل مؤلفه‌های اصلی نشان داد که 48 عنصر اقلیمی استان را با توجه به همبستگی درونی میان آنها، می‌توان در پنج عامل خلاصه کرد. به این ترتیب با تجزیه ماتریس همبستگی، ماتریس االگوی مکانی(ماتریس نمرات مؤلفه‌ها) به ابعاد 48*627 و ماتریس عناصر اقلیمی تلفیقی ( ماتریس بارهای مؤلفه‌ها) به ابعاد 5*48 بدست آمد. نتایج بررسی چهل و هشت عنصر اقلیمی در مقیاس سالانه نشان می‌دهد که اقلیم استان کهگیلویه و بویراحمد حاصل پنج مؤلفه است که به ترتیب اهمیت عبارت‌اند از: 1- مؤلفه دمایی 2- مؤلفه ابری-بادی 3- مؤلفه رطوبت 4- بادی 5- غباری. در نهایت با اعمال تحلیل خوشه‌ای بر روی ماتریس مکانی پنج مؤلفه اصلی، هشت خرده ناحیه اقلیمی در استان کهگیلویه و بویراحمد شناسایی شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پهنه بندی اقلیمی استان مرکزی با استفاده از تحلیل عاملی-خوشه ای

طبقه بندی اقلیمی نواحی جغرافیایی از گذشته‌های دور اذهان اقلیم‌شناسان را به خود مشغول کرده است، استفاده از چند پارامتر اقلیمی در روش‌های سنتی به تنهایی نمی‌تواند گویای واقعیت اقلیم نواحی باشد. بنابراین در سالیان اخیر محققان کوشیده‌اند با استفاده از غالب پارامترهای مؤثر بر اقلیم و روش‌های چند متغیره تصویری واقعی از اقلیم نواحی ارائه دهند. هدف این مقاله پهنه بندی اقلیمی استان مرکزی با روش تحلیل عا...

متن کامل

تحلیل فضایی و ارزیابی شاخص های توسعه یافتگی شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد (با استفاده از سیستم تحلیل عاملی و تکنیک خوشه ای)

درک استعدادها و توانمندیهای مناطق و برنامه ریزی برای گسترش و تقویت مزیت های نسبی بر اساس قابلیت ها موجب تعادل و توازن منطقه ای می شود.مطالعه حاضر در تلاش است تا با بهره گیری از سیستم تحلیل عاملی و روش تکنیک خوشه ای به نامتعادل بودن و شکاف موجود بین شهرستانهای استان بپردازد. در پرتو چنین مطالعاتی می توان الزامات استراتژیک توسعه بخش ها و مناطق و شهرستان های استان را تعیین و با دقت در اولویت بندی ...

متن کامل

تحلیل فضایی و ارزیابی شاخص های توسعه یافتگی شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد (با استفاده از سیستم تحلیل عاملی و تکنیک خوشه ای)

درک استعدادها و توانمندیهای مناطق و برنامه ریزی برای گسترش و تقویت مزیت های نسبی بر اساس قابلیت ها موجب تعادل و توازن منطقه ای می شود.مطالعه حاضر در تلاش است تا با بهره گیری از سیستم تحلیل عاملی و روش تکنیک خوشه ای به نامتعادل بودن و شکاف موجود بین شهرستانهای استان بپردازد. در پرتو چنین مطالعاتی می توان الزامات استراتژیک توسعه بخش ها و مناطق و شهرستان های استان را تعیین و با دقت در اولویت بندی ...

متن کامل

تحلیل فضایی شـاخص های اشتغال با استفاده از تحلیل عاملی و تـحلیل خوشه ای (نمونه موردی شهرستان های استان اصفهان)

فزونی جمعیت جوان کشور و افزایش نرخ بیکاری نسبت به سال­های قبل از آن به وی‍ژه دهه اخیر، سبب شده است که، موضوع اشتغال یکی از چالش­های جدی و بحث­انگیز کشور باشد. بنابراین شناخت وضعیت اشتغال و بیکاری، درک نقاط قوت و ضعف و کاستی­های آن در برنامه­ریزی­های اشتغال و توسعه انسانی تأثیر بسزایی دارد. علی­رغم اینکه موضوع اشتغال و معضل بیکاری و عواقب ناشی از آن یکی از دغدغه­های موجود استان اصفهان نیز می­باش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1396  شماره 31

صفحات  137- 149

تاریخ انتشار 2017-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023